Announcement

Collapse
No announcement yet.

Έθιμα των Θεοφανείων

Collapse
X
 
  • Filter
  • Time
  • Show
Clear All
new posts

    Έθιμα των Θεοφανείων

    Έθιμα των Θεοφανείων




    Φώτα και εικόνες

    Μετά την ρίψη του σταυρού, ανήμερα των Φώτων, υπάρχει ένα έθιμο όπου οι Χριστιανοί παίρνουν τις εικόνες που έχουν στα σπίτια τους και τις πλένουν στα ποτάμια (στις λίμνες ή στη θάλασσα). Το όμορφο αυτό έθιμο ονομάζεται πλύσιμο των εικόνων.

    Φώτα και περιστέρια

    Σε μερικά μέρη της Ελλάδας, ανήμερα των Φώτων, αφήνουν τρία άσπρα περιστέρια ελεύθερα να πετάξουν μόλις ρίξουν το σταυρό, που συμβολίζουν την Αγία Τριάδα (τρία περιστέρια), και το Άγιο Πνεύμα που φανερώθηκε "εν είδη περιστεράς" όταν ο Ιησούς βαφτιζόταν στον Ιορδάνη Ποταμό.

    Φώτα και σταυρός

    Ανήμερα των Φώτων, μετά την λειτουργία των Μεγάλων Ωρών, γίνεται η Κατάδυση του Σταυρού στη θάλασσα, (ή λίμνη, ή ποτάμι). Ο ιερέας πετάει ένα σταυρό μέσα στο νερό, (συνήθως ο σταυρός είναι δεμένος πάνω σε σκοινί για να μη χαθεί), και πολλοί νέοι βουτούν για να πιάσουν τον σταυρό. Είναι εξαιρετική τιμή για όποιον βρει και πιάσει τον σταυρό.

    Φώτα και φωτίτσα

    Ένα έθιμο που επικρατεί μέχρι και σήμερα, είναι ότι ανήμερα των Φώτων σε κάθε σπίτι οι νοικοκυρές ζυμώνουν ψωμί το οποίο ονομάζεται φωτίτσα.

    Ξεροτήγανα και Φώτα

    Το γλύκισμα της ημέρας των Φώτων, που ετοιμάζουν οι νοικοκυρές είναι τα ξεροτήγανα (τύπος λουκουμάδων). Κατά το έθιμο, τα παιδιά όχι μόνο τρώνε αλλά ρίχνουν και στη στέγη του σπιτιού ξεροτήγανα για να τα βρει ο Καλικάντζαρος να φάει και να φύγει.

    Φώτα και ουράνια

    Υπάρχει μια δοξασία του λαού μας που αναφέρει ότι το βράδυ της παραμονής των Φώτων στις 12 τα μεσάνυκτα, ανοίγουν τα ουράνια και πραγματοποιούνται όλες οι ευχές των ανθρώπων.

    Βράδυ παραμονής Φώτων και προσευχή

    Το βράδυ της παραμονής των Φώτων στρώνεται το νηστίσιμο τραπέζι, όπως την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και την παραμονή των Χριστουγέννων. Στο τραπέζι κάθονται όλοι με τη σειρά από τον πιο μικρό της οικογένειας έως τον πιο μεγάλο. Ο πατέρας της οικογένειας έχει θυμίαμα πάνω σε ένα υνί και με αυτό θυμιατίζει το σπίτι για να φύγουν τα δαιμόνια. Ο μικρότερος της οικογένειας λέει την προσευχή και μετά όλοι κάθονται για το φαγητό στο τραπέζι.

    Αγιασμός και στάχτη

    Την παραμονή των Φώτων, αφού περάσει ο παπάς από το σπίτι και το αγιάσει, έρχεται η ώρα να μαζευτεί η στάχτη από την φωτιά που έκαιγε στο τζάκι το Δωδεκαήμερο, η φωτιά δηλαδή που ξεκίνησε με το Χριστόξυλο. Η στάχτη αυτή θα σκορπιστεί γύρω από το σπίτι, στους στάβλους, ακόμα και στα χωράφια, αφού πιστεύεται ότι διώχνει το κακό.

    Παραμονή Φώτων και παπάς

    Την Παραμονή των Φώτων, ο παπάς επισκέπτεται όλα τα σπίτια, με τον σταυρό και με αγιασμό μέσα στο σικλί, ένα χάλκινο συνήθως δοχείο, που κουβαλάει ο βοηθός του. Έπειτα αρχίζει να ραντίζει με το άγιασμα όλους τους χώρους του σπιτιού ή του καταστήματος, για να φύγουν τα δαιμόνια από το σπίτι.

    Παραμονή των Φώτων και κάλαντα

    Έπειτα τον εκκλησιασμό της παραμονής των Φώτων τα παιδιά θα ξεχυθούν στους δρόμους, πηγαίνοντας σε όλα τα σπίτια και τα καταστήματα, γνωστά και μη, για να ψάλλουν τα κάλαντα των Θεοφανείων.

    Παραμονή των Φώτων και εκκλησιασμός

    Το τριήμερο των φώτων ξεκινά με τον εκκλησιασμό των Χριστιανών το πρωί της παραμονής των Θεοφανίων. Στους ιερούς ναούς ψάλλετε η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και κατόπιν λαμβάνεται ο Μεγάλος Αγιασμός που την ημέρα αυτή τελείται μέσα στο ναό. Οι πιστοί αφού πάρουν τον αγιασμό και λάβουν το αντίδωρο θα γυρίσουν στα σπίτια τους.

    #2
    ΔΡΑΜΑ - Οι Αράπηδες

    Κάθε χρόνο, ανήμερα τα Θεοφάνια, στα χωριά Μοναστηράκι, Βώλακα, Πετρούσα, Ξηροπόταμο, Πύργοι και Καλή Βρύση της Δράμας, αναβιώνει το έθιμο των Αράπηδων. Στόχος των εκδηλώσεων είναι η επίτευξη της καλοχρονιάς, δηλαδή της καλής υγείας και της πλούσιας παραγωγής. Στο εθιμικό αυτό δρώμενο, που έχει έντονη την υπερβολή, το μαγικό και το λατρευτικό στοιχείο, συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής. Πρωταγωνιστής είναι μια ομάδα μεταμφιεσμένων, η "Τσέτα", η οποία αποτελείται από τους Αράπηδες, τις Γκιλίγκες, τους Παππούδες και τους Τσολιάδες. Οι Αράπηδες, φορώντας μακριές μαύρες κάπες με κουκούλες από δέρμα κατσίκας, και κουδούνια στη μέση τους, μαζί με τους Τσολιάδες και τους Γκιλίγκες, που είναι ντυμένοι με γυναικείες φορεσιές, συνοδευόμενοι από λύρες, γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι του χωριού ανταλλάσσοντας ευχές. Στη συνέχεια, όλοι μαζεύονται στην πλατεία του χωριού όπου προχωρούν σε μιμητικό όργωμα και εικονική σπορά και το έθιμο τελειώνει με χορό.

    Comment


      #3
      ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ - Φωταράδες, Καμήλα και Φουταροί

      Το έθιμο των Φωταράδων, που ξεκινά την παραμονή των Φώτων, αναβιώνει στο Παλαιόκαστρο Χαλκιδικής. Μία ομάδα καλαντιστών εκλέγει το "βασιλιά" της και όλοι μαζί πηγαίνουν στην εκκλησία του χωριού. Εκεί ο "βασιλιάς" κάνει τρεις μετάνοιες μπροστά στην εικόνα του αγίου Αθανασίου ζητώντας την ευχή του. Αμέσως μετά χτυπά η καμπάνα και η ομάδα ξεκινά. Περιφέρεται νυχτιάτικα τραγουδώντας τα τοπικά κάλαντα τα οποία καταλήγουν σε ευχές ξεχωριστές για το κάθε μέλος της οικογένειας.

      Ανήμερα Φώτων ο "βασιλιάς" ντυμένος με τσομπάνικη κάπα (ταλαγάνι) και οι «Φωταράδες» δηλαδή η φρουρά του βασιλιά, ντυμένοι με την τοπική ενδυμασία κρατώντας μεγάλα ξύλινα σπαθιά, χορεύουν στην πλατεία του χωριού έναν κυκλικό χορό. Στο κέντρο του χορού είναι καρφωμένο ένα ξύλο όπου είναι δεμένο ένα λουκάνικο. Το λουκάνικο φυλάει ένας φουστανελάς κρατώντας ένα μεγάλο δεκανίκι. Ο κόσμος γύρω προσπαθεί να σπάσει το χορό για να πάρει το λουκάνικο, αλλά απωθείται από τα ξύλινα σπαθιά της ομάδας. Οποιος ξεχνιέται δέχεται στην πλάτη στο σπαθί του "βασιλιά". Κάποιος επιτήδειος όμως σπάζει πρώτος τον κλοιό και κλέβει το λουκάνικο, οπότε η φρουρά ντροπιασμένη καταθέτει τα σπαθιά ενώ ο κόσμος χαρούμενος για την ταπείνωση του σκληρού "βασιλιά" πιάνει το χορό.

      Στη Γαλάτιστα, αμέσως μετά τον αγιασμό των υδάτων θα στολίσουν την Καμήλα. Κάτω από το ομοίωμα της Καμήλας κρύβονται έξι άνδρες, οι οποίοι τραγουδούν, κουνώντας τα κουδούνια που φέρουν στο λαιμό τους. Της Καμήλας προηγούνται με τη συνοδεία οργάνων οι Τζαμαλαροί, οι οποίοι κρατώντας το φλάμπουρο, χορεύουν και ξεσηκώνουν το χωριό. Η γιορτή της Καμήλας ολοκληρώνεται στις 7 Ιανουαρίου με την τέλεση ενός εικονικού γάμου, στον οποίο όλους τους ρόλους αναλαμβάνουν άνδρες.

      Στον Αγιο Πρόδρομο πρωταγωνιστές των εκδηλώσεων θα είναι οι Φουταροί. Την παραμονή των Φώτων οι νεαροί άνδρες λένε τα κάλαντα σε όλα τα σπίτια του χωριού παίρνοντας ως αντάλλαγμα κρέας, λουκάνικα και χρήματα. Ανήμερα του Αϊ Γιαννιού στην πλατεία του χωριού, χορεύουν οι Φουταροί. Στα διαλείμματα του χορού τρέχουν να πάρουν από ένα ρόπαλο. Μπαίνουν και πάλι στη σειρά τους και αρχίζουν και πάλι να χορεύουν. Όταν πια ο ρυθμός της μουσικής γίνει εξαντλητικά γρήγορος, οι Φουταροί θα πετάξουν τα ρόπαλα ψηλά και θα σφυρίξουν με όλη τους τη δύναμη. Το σφύριγμά τους θα σηματοδοτήσει και τη λήξη του δωδεκαημέρου.

      Comment


        #4
        ΛΕΥΚΑΔΑ - Τά πορτοκάλια.
        Ιδιαίτερο έθιμο της πόλης της Λευκάδας κατά την διάρκεια τού αγιασμού των υδάτων είναι τα πορτοκάλια. Με την τρίτη κατάδυση του Τιμίου Σταυρού οι πιστοί που κρατούν στα χέρια τους δυο τρία πορτοκάλια δεμένα με σπάγκο τα βουτούν στην θάλασσα. Ύστερα τα παιρνουν στο σπίτι τους για ευλογία και ένα από αυτά μένει για ένα ολόκληρο χρόνο στα εικονίσματα του σπιτιού χωρίς να μουχλιάζει. Επίσης, πριν την τελετή της κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού, ρίχνουν στην θάλασσα τα παλιά πορτοκάλια.

        Το παραπάνω έθιμο θεωρείται κατάλοιπο της Ενετοκρατίας. Τότε τελούσαν την τελετή στο παλιό υδραγωγείο της πόλης. Σ' αυτήν την περιοχή υπήρχαν τα κτήματα των γαιοκτημόνων της εποχής γεμάτα εσπεριδοειδή και κυρίως πορτοκαλιές. Οι ευγενείς, λοιπόν, προφανώς για να ευλογηθεί η παραγωγή τους συνήθιζαν να ρίχνουν τα πορτοκάλια μέσα στο καθαγιασμένο νερό και κατ' αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκε το έθιμο αυτό.

        Comment


          #5
          ΑΣΠΡΟΚΚΛΗΣΙΑ Καστοριάς.
          Η προετοιμασία των Θεοφανείων άρχιζε από τα κάλαντα. Στα κάλαντα έφτιαχναν ένα ειδικό κουλουράκι που το κρατούσαν ως τα Θεοφάνεια. Όταν θέριζαν τα χωράφια άφηναν ένα ματσάκι στάχυα. Έδεναν τα στάχυα και το κουλούρι σε ένα ξύλο, αυτό το έπαιρναν οι γυναίκες την ημέρα των Θεοφανείων. Οι γυναίκες πήγαιναν να πάρουν νερό με κανάτες στη βρύση του χωριού. Σε όλη τη διαδρομή δε μιλούσε κανείς. Μέσα στην κανάτα έβαζαν μια ρίζα βασιλικό και καρύδια. Καρύδια έβαζαν όσα ήταν τα μέλη της οικογένειας. Πρωί πρωί πήγαινε ο παπάς στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου και χτυπούσε την καμπάνα. Τότε οι άντρες του χωριού πήγαιναν στην εκκλησία. Ο καθένας έπαιρνε την εικόνα του Αγίου του (του ονόματος του). Όλοι οι άντρες με τον παπά και τον ψάλτη, κατέβαιναν στην πλατεία του χωριού. Οι άντρες έκαναν ένα κύκλο, στη μέση βάζαν ένα καζάνι με νερό. Ο παπάς καθόταν στη μέση και άγιαζε το νερό. Έπειτα οι γυναίκες ερχόντουσαν με τις κανάτες και τα ξύλα με τα στάχια και τα κουλούρια. Όταν ο παπάς τελειώνει τον αγιασμό, αγιάζει τις γυναίκες. Οι γυναίκες μετά έπαιρναν νερό από το καζάνι και το έβαζαν στις κανάτες και μ’ αυτό έριχναν στα χωράφια, στους στάβλους και στα σπίτια. Έπειτα ακολουθούσε η δημοπρασία των εικόνων. Οι άντρες έλεγαν κάποια ποσά για τον Άγιο που δείχνει η εικόνα. Όποιος πει το μεγαλύτερο ποσό έχει τον Άγιο για προστάτη για όλη τη χρονιά. Μετά οι εικόνες μεταφέρονταν στο ναό του Αγίου Αθανασίου.

          Comment


            #6
            ΛΙΤΟΧΩΡΟ Πιερίας.
            Στο Λιτόχωρο η παράδοση είναι τρόπος ζωής και συνδέεται με τον πηγαίο αυθορμητισμό και τη γνήσια λαϊκότητα. Τα έθιμα και οι θρησκευτικές τελετές των Λιτοχωριτών έλκουν την καταγωγή τους από την αρχαιότητα και το Βυζάντιο και μερικά από αυτά χαρακτηρίζονται για την ιδιαιτερότητα και τη μοναδικότητα τους.

            Εντυπωσιακή είναι η εορτή των Φώτων με το Βυζαντινό έθιμο των Σίχνων και της πορτοκαλιάς. Τα Σίχνα είναι λάβαρα με ψηλούς ιστούς, αργυρούς σταυρούς και πολύχρωμες σημαίες, καθένα από τα οποία αντιστοιχεί στους ναούς και τα εξωκλήσια των δύο ενοριών. Την παραμονή της γιορτής στα εξωκλήσια του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας "δένουν τους σταυρούς", δηλαδή ετοιμάζουν τα σίχνα για την σιχνοφορία, την πομπή προς τους δύο κεντρικούς ναούς. Την κυριώνυμη ημέρα της εορτής των θεοφανείων οι σιχνοφόροι μεταφέρουν σε πομπή τα σίχνα στους ναούς του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Δημητρίου, ψάλλοντας το "Κύριε ελέησον" σε ένα μακρόσυρτο και ιδιόρρυθμο μέλος.

            Στο κεντρικό κλίτος κάθε ναού υπάρχει η εικόνα της Βαπτίσεως και εκατέρωθεν δύο πορτοκαλιές, σύμβολο ευχής για πλούσια και παραγωγική χρονιά. Μετά το τέλος της θ. Λειτουργίας συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία σε μια μεγάλη πομπή οι ιερείς, οι ψάλτες, οι σιχνοφόροι, οι Αρχές και το πλήθος των πιστών και κατεβαίνουν στον Ενιπέα, στο "Λάκκο" κατά τους ντόπιους, όπου ψάλλεται ο Μέγας Αγιασμός και γίνεται η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού. Οι βουτηχτάδες, συνεταιρισμένοι σε συντροφιές πέφτουν στα παγωμένα νερά του Ενιπέα και συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των παρευρισκομένων που κατακλύζουν το χώρο. Ο τυχερός επισκέπτεται όλα τα σπίτια του χωριού για να ασπαστούν οι κάτοικοι το Σταυρό και να πάρει το σχετικό φιλοδώρημα.

            Comment


              #7
              Έθιμα και θρησκευτικές τελετές του Τριημέρου των Φώτων (Θεοφανείων)

              Έθιμα και θρησκευτικές τελετές
              του Τριημέρου των Φώτων
              (Θεοφανείων)



              Το τριήμερο της παραμονής των Θεοφανείων (5 Ιανουαρίου), της ημέρας των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου) και της γιορτής του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (7 Ιανουαρίου) ονομάζεται «τριήμερο των Φώτων». Κατά την διάρκεια του τριημέρου λαμβάνουν χώρα στην Εκκλησία μας διάφορες τελετές οι οποίες, σε συνδυασμό με τα έθιμα του λαού μας, δημιουργούν ένα εορταστικό κλίμα.

              Παραμονή των Φώτων (5 Ιανουαρίου)
              Το τριήμερο ξεκινά με τον εκκλησιασμό των χριστιανών το πρωί της παραμονής των Θεοφανείων. Στους Ιερούς ναούς ψάλλεται η ακολουθία των «Μεγάλων Ωρών» και κατόπιν λαμβάνει χώρα ο «Μεγάλος Αγιασμός» που την ημέρα αυτή τελείται μέσα στο ναό. Οι πιστοί αφού πάρουν αγιασμό και λάβουν το αντίδωρο θα γυρίσουν στα σπίτια τους. Εκεί οι νοικοκυρές θα ετοιμάσουν το νηστίσιμο φαγητό για το μεσημέρι ενώ τα παιδιά θα ξεχυθούν στα σπίτια, γνωστά και μη, για να ψάλουν τα κάλαντα των Θεοφανείων. Οι γειτονιές θα γεμίσουν από γλυκές φωνούλες που ψάλλουν:

              «Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός,
              η χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός.
              Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό,
              κάθετ’ η κυρά μας η Παναγιά.
              Όργανο βαστάει, κερί κρατεί,
              και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.
              Αϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή,
              βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί.
              Ν' ανεβώ επάνω στον ουρανό,
              να μαζέψω ρόδα και λίβανο.»


              Τα χριστιανικά σπίτια όμως δεν θα επισκεφθούν μόνο τα παιδιά. Είναι η μέρα που ο Ιερέας με τον βοηθό του θα γυρίσει όλα τα σπίτια και καταστήματα της ενορίας για να τα αγιάσει και να τα ευλογήσει. Ο αγιασμός βρίσκεται μέσα στο «σικλί», ένα χάλκινο συνήθως δοχείο, που κουβαλάει ο βοηθός του Ιερέα. Σε αυτό βρέχει ο Ιερέας την «αγιαστούρα» του και ραντίζει όλους τους χώρους του σπιτιού ή του καταστήματος. Είναι η στιγμή που η παράδοση μας θέλει τους καλικάτζαρους να τρέχουν φοβισμένοι και να επιστρέφουν στα έγκατα της γης…

              «Φεύγετε να φεύγουμε,
              έφτασε ο τουρλόπαπας,
              με την αγιαστούρα του.
              Ο παπάς με αγιασμό,
              οι χωριανοί με το "θερμό".»


              …λένε οι καλικάτζαροι και χώνονται στις τρύπες από τις οποίες είχαν βγει δώδεκα ημέρες πριν. Μόλις τελειώσει ο Ιερέας τον αγιασμό του σπιτιού, ο νοικοκύρης δίνει συνήθως χρήματα στον βοηθό του. Παλιά συνηθίζονταν τα χρήματα αυτά να ήταν μεταλλικά κέρματα τα οποία έριχνε ο νοικοκύρης μέσα στο «σικλί», ώστε να αγιασθούν ακόμα και τα λεφτά, όπως έλεγαν. Αφού αγιασθούν οι χώροι του σπιτιού έρχεται η ώρα να μαζευτεί η στάχτη από την φωτιά που έκαιγε στο τζάκι το «Δωδεκαήμερο», η φωτιά δηλαδή που ξεκίνησε με το «Χριστόξυλο». Η στάχτη αυτή θα σκορπιστεί γύρω από το σπίτι, στους στάβλους, ακόμα και στα χωράφια αφού όπως πιστεύεται διώχνει το κακό.

              Τα έθιμα της ημέρας τελειώνουν αργά το βράδυ όπου πιστεύεται ότι ανοίγουν οι ουρανοί τα μεσάνυχτα. Την ώρα εκείνη, λέει η παράδοση, όποιος ευχηθεί κάτι με όλη του την καρδιά, αυτό θα πραγματοποιηθεί. Αφού κάναμε και την ευχή μας (δεν σας λέω τι ευχήθηκα εγώ – πάει γρουσουζιά δεν λένε; ) ήρθε η ώρα να πέσουμε για ύπνο γιατί αύριο πρωί πρωί θα πάμε στην εκκλησία. Ξημερώνουν τα Άγια Θεοφάνεια...


              Ανήμερα των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου)
              Η γιορτινή αυτή ημέρα ξεκινά με τον εκκλησιασμό των πιστών. Στους ναούς ψάλλετε, όπως και την προηγουμένη, η ακολουθία των «Μεγάλων Ωρών». Στην συνέχεια ο Ιερέας και οι πιστοί θα βγουν από τον ναό και θα κατευθυνθούν στο σημείο όπου θα γίνει η «κατάδυση του Σταυρού». Το σημείο αυτό είναι κάποιο λιμάνι, ποτάμι, πηγάδι, δεξαμενή ή απλά μια εξέδρα στο προαύλιο της εκκλησίας πάνω στην οποία, σε ειδικό σκεύος, θα γίνει η τελετή. Οι καμπάνες σημαίνουν χαρμόσυνα και ο Ιερέας ρίχνοντας τον σταυρό στο νερό ψάλει:

              «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου,
              Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις
              του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι,
              αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα
              και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς
              εβεβαίου του λόγου το ασφαλές.
              Ο επιφανείς, Χριστέ ο Θεός,
              και τον κόσμον φωτίσας, δόξα σοι.»


              Λευκά περιστέρια ελευθερώνονται και πετούν στον ουρανό ενώ, όπου υπάρχει αυτή η δυνατότητα, πέφτουν στα νερά οι «βουτηχτάδες» για να πιάσουν τον σταυρό. Το έθιμο αυτό ονομάζεται «πιάσιμο του σταυρού», και όποιος βρει τον σταυρό πρώτος θεωρείται ότι είναι τυχερός και ευλογημένος.

              Τα παλιότερα χρόνια, αυτός που έβρισκε τον σταυρό, τον γυρνούσε στα σπίτια της ενορίας μαζεύοντας χρήματα που είτε κρατούσε ο ίδιος είτε έδινε στους φτωχούς. Αναμφίβολα οι πιο λαμπρές τελετές «κατάδυσης του Σταυρού» είναι αυτές που λαμβάνουν χώρα στα λιμάνια. Ιδιαιτέρως λαμπρή είναι αυτή στο λιμάνι του Πειραιά όπου παρίστανται η θρησκευτική, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της πατρίδας μας.

              Μπροστά από τον Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα, στον Πειραιά, ρίχνεται ο σταυρός στην θάλασσα ενώ οι «κόρνες» από στρατιωτικά πλοία «χαιρετίζουν» τον Αγιασμό των υδάτων. Η γιορτινή ατμόσφαιρα της ημέρας επιβάλει και ένα ανάλογο φαγητό στο μεσημεριανό τραπέζι.

              Συνηθίζεται αυτό το φαγητό να είναι χοιρινό ενώ σε μερικές περιοχές το φαγητό συνοδεύει ένα ειδικό ψωμί που ονομάζεται «φωτίτσα». Τα έθιμα όμως της ημέρας δεν σταματούν εκεί. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, οι χριστιανοί παίρνουν τις εικόνες που έχουν στα σπίτια τους και τις πλένουν σε ποτάμια. Το όμορφο αυτό έθιμο ονομάζεται «πλύσιμο των εικόνων». Επίσης ανήμερα των Θεοφανείων, το απόγευμα, σε πολλά χωριά οι κτηνοτρόφοι και οι γεωργοί, ραντίζουν με αγιασμό τους στάβλους και τα χωράφια τους αντίστοιχα. Έτσι τελειώνει και η δεύτερη ημέρα του «τριημέρου των Φώτων».


              Ανήμερα του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου (7 Ιανουαρίου)
              Η τελευταία ημέρα του «τριημέρου των Φώτων» είναι μια, η πιο λαμπρή, από τις έξη ημέρες του έτους που έχει αφιερώσει η Εκκλησία μας στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο ή Βαπτιστή. Η ημέρα ξεκινά για τους χριστιανούς με τον εκκλησιασμό. Στους ναούς, κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας ακούγεται το απολυτίκιο του Αγίου:

              «Μνήμη δικαιου μετ' έγκωμίων σοι δε αρκέσει ή μαρτυρία του Κυρίου Πρόδρομε, ανεδείχθης γαρ όντως και Προφητών σεβασμιώτερος, ότι και εν ρείθροις βαπτίσαι, κατηξιώθης τον κηρυττόμενον, Οθεν της αληθείας ύπεραθλήσας, χαίρων εύηγγελίοω, και τοις εν Άδει, Θεόν φανερωθέντα εν σαρκί, τον αίροντα την άμαρτίαν του κόσμου, και παρέχοντα ημίν το μέγα έλεος.»

              Το πιο διαδεδομένο έθιμο της ημέρας έχει να κάνει με το «βρέξιμο» των νιόπαντρων ζευγαριών. Αυτό το έθιμο θέλει να οδηγούνται τα νιόπαντρα ζευγάρια στην παραλία με συνοδεία μουσικής. Εκεί σπρώχνονται από τους παριστάμενους στην θάλασσα οι οποίοι τους εύχονται να ζήσουν και να αποκτήσουν παιδιά. Έτσι γιορτάζεται το «τριήμερο των Φώτων» στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, όπου υπάρχουν Έλληνες που κρατούν τις Ελληνικές παραδόσεις.

              Παραδόσεις που πρέπει όλοι να συμβάλουμε στην συνέχιση τους, τόσο γιατί οφείλουμε να διατηρήσουμε την ταυτότητα μας όσο και γιατί με αυτές οι γιορτινές μέρες ομορφαίνουν και γίνονται μοναδικές.



              Comment

              Working...
              X