Για εσάς που έχετε αρχίσει να δουλεύετε στην Αυστραλία, πέντε σημαντικά πράγματα που πρέπει να ξέρετε για το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας, γιατί απαιτεί την κατανόηση και τη ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ σας. Βλέπω συνέχεια Έλληνες που έχουν μεγάλη παρανόηση με το θέμα, ακόμα και άνθρωποι που είναι εδώ 30 χρόνια και είναι κρίμα γιατί έχουν πάθει ζημιές. Το ίδιο έπαθα κι εγώ γιατί υπέθεσα ότι τα πράγματα είναι παρόμοια με την Ελλάδα. Δεν είναι, και θέλω να σας προειδοποιήσω.
Ας τα πάρουμε απ'την αρχή.
ΣΥΝΤΑΞΗ
Η σύνταξη στην Αυστραλία υπάρχει μεν, αλλά είναι πολύ διαφορετικό πράγμα από την Ελλάδα. Τί πρέπει να ξέρετε:
1) Συνταξιοδοτικά ταμεία ΔΕΝ υπάρχουν.
2) Ασφαλιστικές εισφορές και κρατήσεις από το μισθό μας, όπως είχαμε στην Ελλάδα το ΙΚΑ/ΤΕΑΜ κλπ ΔΕΝ πληρώνουμε. Αυτός είναι και ο λόγος που απ'τα ίδια μικτά στην Αυστραλία έχουμε μεγαλύτερο καθαρό μισθό απ'ότι στην Ελλάδα.
Από αυτά τα δύο επομένως προκύπτει ότι τη σύνταξή μας δεν την πληρώνουμε εμείς, αλλά όλο το κράτος, από τους φόρους όλων. Είναι δηλαδή άλλο ένα κρατικό βοήθημα, όπως το επίδομα ανεργίας.
Επίσης:
3) Η σύνταξη ειναι αρκετά χαμηλή, ίσα που φτάνει για τα βασικά έξοδα για έναν άνθρωπο. Η σύνταξη δεν είναι για τις δόσεις της Μπεμβέ και για πολυτέλειες, είναι ένα βοήθημα που δίνει όλος ο λαός της χώρας στους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη.
4) Αν εμείς αποφασίσουμε στα 65 να πάμε να αράξουμε στο εξωτερικό, δεν την δικαιούμαστε πια, πρέπει τουλάχιστον 6 μήνες το χρόνο να είμαστε Αυστραλία.
και το σημαντικότερο:
5) Επειδή ακριβώς η σύνταξη είναι τζάμπα και δεν την έχουμε πληρώσει με τις εισφορές μας όπως στην Ελλάδα, όποιος δεν την έχει πραγματική ανάγκη ΔΕΝ του τη δίνουνε. Όταν κάνεις αίτηση για σύνταξη ελέγχουν την περιουσία σου, κι αν έχεις πχ εισοδήματα από ενοίκια, τόκους κλπ που σου επιτρέπουν να ζήσεις, ΔΕΝ παίρνεις σύνταξη. Αν έχεις κάποια εισοδήματα αλλά όχι αρκετά για να ζήσεις, παίρνεις ένα συμπλήρωμα.
Ξέρω Έλληνες οι οποίοι έχουνε συσσωρρεύσει 5 σπίτια ο καθένας και ολόκληρα μασούρια στις τράπεζες, παρόλα αυτά κάνουν διάφορες κομπίνες για να πάρουν ΚΑΙ τη σύνταξη, μόνο και μόνο για να ξεζουμίσουν το σύστημα και να πάρουν ΚΑΙ αυτό το βοήθημα παρόλο που ούτε το έχουν ανάγκη, ούτε το έχουν πληρώσει. Και αυτό μπορείτε να το κάνετε, αλλά το θεωρώ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΦΡΙΛΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ (και δεν μπαίνω καθόλου στο πώς γίνεται).
Γενικό συμπέρασμα για τη σύνταξη στην Αυστραλία: Μην βασίζεστε σε αυτήν. Δείτε την απλά σαν ένα δίχτυ ασφαλείας αν όλα σας πάνε στραβά στη ζωή, ότι τουλάχιστον δε θα μείνετε στο δρόμο. Απολαύστε το γεγονός ότι δεν πληρώνετε κάθε μήνα 26% του μισθού σας για σύνταξη στο τραγελαφικό ΙΚΑ/ΤΕΑΜ και είστε ελεύθεροι να κάνετε ότι θέλετε μ'αυτά τα λεφτά.
Στην Ελλάδα άλλο πράγμα η σύνταξη, εκεί οι άνθρωποι την έχουν πληρώσει χρυσή, άρα έχουν δικαίωμα να την απαιτήσουν ανεξαρτήτως τί άλλα λεφτά έχουν, μπορεί να είναι μεγαλύτερη απ'την αυστραλέζικη, και μπορεί να την εισπράττουν κι απ'τη Βουλγαρία αν θέλουν. Εμείς δεν την έχουμε πληρώσει, άρα δεν μπορούμε να έχουμε τέτοιες απαιτήσεις.
SUPERANNUATION
Το superannuation (για συντομία super):
1) ΔΕΝ είναι κρατικός οργανισμός, το κράτος ΔΕΝ έχει καμμία σχέση μ'αυτό το πράγμα.
2) ΔΕΝ είναι συνταξιοδοτικό πρόγραμμα
3) ΔΕΝ είναι ασφαλιστικό πρόγραμμα
Το super πρέπει να το σκέφτεστε στο μυαλό σας σαν ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΡΑΜΑΤΑ, γιατί αυτό είναι. Κάθε μήνα υποχρεωτικά, πρέπει να βάζεις 9% του μικτού σου μισθού στην άκρη. Αυτά τα λεφτά σου ανήκουν, και τα παίρνεις πίσω όταν φτάσεις σε ηλικία συνταξιοδότησης και όχι πριν.
Ποιός κάνει αυτή την κράτηση 9%; Ο εργοδότης σου, αυτόματα κάθε μήνα από το μισθό σου, γιατί έτσι είναι υποχρεωμένος από το νόμο.
Και τί τα κάνει ο εργοδότης αυτά τα λεφτά, πού τα πάει; Τα κάνει ότι του πεις εσύ.
Αυτό είναι το πιό σημαντικό πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε για το super, και υπάρχουν ακόμα και Αυστραλοί που δεν το έχουν καταλάβει: ότι την αποκλειστική ευθύνη για το τί συμβαίνει στα λεφτά εαυτά, την έχεις εσύ και μόνο εσύ, ούτε το κράτος ούτε κάποια ασφαλιστική εταιρία ούτε κανένας άλλος. Που σημαίνει ότι αν τα λεφτά αυτά χαθούνε για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχεις κανένα δικαίωμα ούτε να γκρινιάξεις, ούτε να βάλεις το συνδικαλιστή της γειτονιάς σου να γκρινιάξει για σένα. Ας πρόσεχες, και αυτό ακριβώς σας συμβουλεύω να κάνετε, να προσέχετε και να μάθετε τα δικαιώματα και τις επιλογές σας.
Στην πράξη τί συμβαίνει; Συνήθως, όταν υπογράφεις συμβόλαιο εργασίας, μέσα στο χάος της γραφειοκρατίας και τα διάφορα χαρτιά που συμπληρώνεις, υπάρχει πάντα και ένα χαρτί που λέει κάπου ότι ΔΕΧΕΣΑΙ Ο ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ ΣΟΥ ΝΑ ΔΙΝΕΙ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΠΟΥ ΣΟΥ ΚΡΑΤΑΕΙ ΓΙΑ SUPER ΣΕ ΚΑΠΟΙΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ (SUPERFUND) ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΣΟΥ. Οι μεγάλοι εργοδότες έχουν συνήθως φτιάξει δικό τους ταμείο για τους εργαζόμενους με επαγγελματίες χρηματιστές/επενδυτές (τους οποίους πληρώνεις), οι μικρότεροι χρησιμοποιούν άλλα κοινά ταμεία που υπάρχουν στην αγορά και μπορεί να πάει ο καθένας. Παιδιά, προσοχή. ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΥΠΟΧΡΕΩΜΕΝΟΙ ΝΑ ΔΕΧΤΕΙΤΕ. Αυτή είναι απλά μια επιλογή, οι περισσότεροι λένε ναι γιατί είναι το πιό εύκολο και βαριούνται να ασχοληθούν με κάτι λεφτά που θα ξαναδούνε σε 30 χρόνια (ποιός ζει ποιός πεθαίνει) και απλά υπογράφουν στο κουτάκι που λέει yes I agree. Αυτό μπορεί να είναι καταστροφικό, γιατί οι "εγαγγελματίες χρηματιστές" που διαχειρίζονται αυτά τα λεφτά είναι πολλές φορές κάτι παιδάκια που 99 φορές στις 100 κάθονται και κάνουν πειράματα στο χρηματιστήριο με τα λεφτά των άλλων. Έχουν χαθεί πολλά λεφτά έτσι ακόμα και τις καλές εποχές που το χρηματιστήριο πάει πάνω, πόσο μάλλον τώρα που όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου έχουν ζημιές. Παράδειγμα εγώ που τα πρώτα δύο χρόνια πλήρωσα super $14 χιλιάρικα. Άργησα να καταλάβω τί γίνεται (παρόλο που ήταν η δουλειά μου τα λογιστικά γενικά) και μόλις κατάλαβα βαρέθηκα να ασχοληθώ. Και τώρα απ'αυτά τα $14 χιλιάρικα, που είναι δικά μου λεφτά δουλεμένα με ιδρώτα και αίμα, δεν έχει μείνει ούτε κολυμπηθρόξυλο. Μην την πατήσετε σαν εμένα είναι κρίμα.
Τί επιλογές έχετε; Ότι θέλετε. Είναι δικά σας λεφτά και τα κάνετε ότι θέλετε. Δε σας αρέσουν οι μετοχές; Μπορείτε να τα βάλετε σε καταθέσεις προθεσμίας 6%. Δεν γουστάρετε τις τράπεζες; Μπορείτε να τα κάνετε μασούρι και να τα θάψετε στον κήπο σας. Μπορείτε να αγοράσετε ένα έργο τέχνης. Αν μαζευτούν κάμποσα μπορείτε να αγοράσετε μια γκαρσονιέρα και να τη νοικιάζετε σε έναν φοιτητή. Αν είναι λιγότερα αλλά γουστάρετε ακίνητα μπορείτε να αγοράσετε μια θέση πάρκινγκ με $40χιλ και να εισπράτετε νομίσματα. Ακόμα και να δανειστείτε μπορείτε στο όνομα του super σας (με κάποιες προυποθέσεις) και να αγοράσετε ένα μεγαλύτερο ακίνητο για εκμετάλλευση. Το μόνο που δεν μπορείτε να κάνετε είναι να τα φάτε πριν φτάσετε σε ηλικία συνταξιοδότησης.
Πώς γίνεται αυτό στην πράξη; Όταν αποφασίσετε ότι θέλετε να διαχειρίζεστε ο ίδιος τα λεφτά του super σας, θα ανακοινώσετε στον εργοδότη σας ότι στο εξής θέλετε αυτό το 9% του μισθού σας να μήν μπαίνει στο δικό τους Fund. Δεν έχει δικαίωμα να αρνηθεί, ούτε καν να σας στραβοκοιτάξει, ούτε τον ενδιαφέρει στην τελική τί κάνετε με τα λεφτά σας, απλά θα ρωτήσει πού θέλετε να πηγαίνει. Εκεί εσείς πρέπετε να έχετε δημιουργήσει ένα Self Managed (αυτοδιαχειριζόμενο) Superfund (ή SMSF όπως το ξέρουν όλοι), το οποίο στην ουσία είναι ένα ατομικό ταμείο στο οποίο είστε εσείς διαχειριστής. Μη σας τρομάζει αυτό, ο λογιστής της γειτονιάς σας μπορεί να το φτιάξει, αυτοί φτιάχνουν δεκάδες τέτοια κάθε μέρα και χρεώνουν λίγο. Αυτός θα σας εξηγήσει και πώς δουλεύει, είναι πολύ εύκολο. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να πληρώνετε λογιστή κάθε χρόνο (λίγο, κάπου $200) για να σας απαλάσσει από κάποια γραφειοκρατία που απαιτείται με την εφορία. Αλλά είστε απόλυτος κύριος των εισφορών σας. Αν θέλετε να μειώσετε τα έξοδα αυτά, μπορείτε να φτιάξετε οικογενειακό Fund για τις εισφορές τις δικές σας και του/της συζύγου. Εύκολο κι αυτό/
Προσοχή. Πολλές φορές κάποιοι μεγάλοι εργοδότες μαζί με το super βάζουν απ'την τσέπη τους για να προσφέρουν στους εργαζόμενους και ασφάλεια ζωής, πρόσθετη ασφάλεια υγείας, ιncome protection (αν αρρωστήσεις να συνεχίσεις να παίρνεις όλο το μισθό σου) κλπ. Αυτά μπορεί να χαθούν αν πάτε σε SMSF, αλλά υπάρχει τρόπος να μή χαθούν, πχ να αφήσεις λίγα λεφτά και στο Fund του εργοδότη. Ρωτήστε το λογιστή σας.
Αν προτιμάτε να μείνετε στο Fund του εργοδότη σας, είναι απόλυτα σεβαστή επιλογή. Να ξέρετε τα δικαιώματά σας: Το fund πρέπει κάθε χρόνο να σας στέλνει αναλυτική κατάσταση πόσα λεφτά βάλατε, τί τα κάνανε, αν σας κάνανε ζημιές ή κέρδη και πόσα, και τί υπόλοιπο υπάρχει μέσα. Επίσης είναι υποχρεωμένοι να σας δώσουν τις ίδιες πληροφορίες ανα πάσα στιγμή τις ζητήσετε. Τα περισσότερα Fund δίνουν διάφορες επιλογές στις επενδύσεις που κάνουνε, πχ κυρίως μετοχές, κυρίως ακίνητα, κυρίως καταθέσεις προθεσμίας κλπ. Έχετε δικαίωμα να τις ξέρετε και να αλλάξετε όσες φορές θέλετε.
Αυτά είναι τα βασικά, από εκεί και πέρα με τα superfunds υπάρχουν δεκάδες μικρές λεπτομέρεις πού δε χωράνε εδώ, μιλήστε με ένα λογιστή εξειδικευμένο στο θέμα να σε πεί τί άλλες μικρές λεπτομέρειες πρέπει να ξέρετε ειδικά στην περίπτωσή σας.
Αλλά το σημαντικότερο που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι πως για το τί συμβαίνει στις εισφορές μας ο αποκλειστικός υπεύθυνος είμαστε εμείς. Αυτή είναι σημαντική διαφορά από την Ελλάδα, όπου μας κρατάνε λεφτά γενικώς, δεν έχουμε ιδέα που πάνε αυτά τα λεφτά, και αν στο τέλος το κράτος δε μας πληρώσει τη σύνταξη που περιμέναμε, γκρινιάζουμε. Αλλά στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε ακριβώς γιατί γκρινιάζουμε, γιατί απλά το ΙΚΑ δεν δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις και δέν ξέρουμε τί έγινε, απλά το υποθέτουμε. Αυτή η αδιαφάνεια στην Ελλάδα έχει το κακό της γιατί μας λένε ότι θέλουνε οι διάφοροι πολιτικάντηδες και δημοσιογράφοι πχ για δομημένα αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα κακοδιαχείρηση εισφοροδιαφυγή κλπ και είμαστε αναγκασμένοι να τους πιστέψουμε. Από την άλλη όμως έχει και το καλό της, γιατί έτσι κι αλλιώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα οπότε έχουμε την πολυτέλεια να μην πολυσκοτίζουμε το κεφάλι μας μ'αυτά.
Εδώ είναι αλλιώς. Έχουμε ο καθένας ατομικά πλήρη διαφάνεια και διαχειριστικό έλεγχο, άρα έχουμε και όλες τις ευθύνες που πάνε μαζί του. Όσο πιό γρήγορα το καταλάβετε τόσο καλύτερα για σας, εγώ άργησα και το πλήρωσα.
Αν είναι καλύτερα εδώ ή χειρότερα ας βγάλει ο καθένας το δικό του συμπέρασμα, πάντως είναι διαφορετικά και πρέπει να το καταλάβουμε και να πάρουμε τις ανάλογες αποφάσεις.
Ας τα πάρουμε απ'την αρχή.
ΣΥΝΤΑΞΗ
Η σύνταξη στην Αυστραλία υπάρχει μεν, αλλά είναι πολύ διαφορετικό πράγμα από την Ελλάδα. Τί πρέπει να ξέρετε:
1) Συνταξιοδοτικά ταμεία ΔΕΝ υπάρχουν.
2) Ασφαλιστικές εισφορές και κρατήσεις από το μισθό μας, όπως είχαμε στην Ελλάδα το ΙΚΑ/ΤΕΑΜ κλπ ΔΕΝ πληρώνουμε. Αυτός είναι και ο λόγος που απ'τα ίδια μικτά στην Αυστραλία έχουμε μεγαλύτερο καθαρό μισθό απ'ότι στην Ελλάδα.
Από αυτά τα δύο επομένως προκύπτει ότι τη σύνταξή μας δεν την πληρώνουμε εμείς, αλλά όλο το κράτος, από τους φόρους όλων. Είναι δηλαδή άλλο ένα κρατικό βοήθημα, όπως το επίδομα ανεργίας.
Επίσης:
3) Η σύνταξη ειναι αρκετά χαμηλή, ίσα που φτάνει για τα βασικά έξοδα για έναν άνθρωπο. Η σύνταξη δεν είναι για τις δόσεις της Μπεμβέ και για πολυτέλειες, είναι ένα βοήθημα που δίνει όλος ο λαός της χώρας στους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη.
4) Αν εμείς αποφασίσουμε στα 65 να πάμε να αράξουμε στο εξωτερικό, δεν την δικαιούμαστε πια, πρέπει τουλάχιστον 6 μήνες το χρόνο να είμαστε Αυστραλία.
και το σημαντικότερο:
5) Επειδή ακριβώς η σύνταξη είναι τζάμπα και δεν την έχουμε πληρώσει με τις εισφορές μας όπως στην Ελλάδα, όποιος δεν την έχει πραγματική ανάγκη ΔΕΝ του τη δίνουνε. Όταν κάνεις αίτηση για σύνταξη ελέγχουν την περιουσία σου, κι αν έχεις πχ εισοδήματα από ενοίκια, τόκους κλπ που σου επιτρέπουν να ζήσεις, ΔΕΝ παίρνεις σύνταξη. Αν έχεις κάποια εισοδήματα αλλά όχι αρκετά για να ζήσεις, παίρνεις ένα συμπλήρωμα.
Ξέρω Έλληνες οι οποίοι έχουνε συσσωρρεύσει 5 σπίτια ο καθένας και ολόκληρα μασούρια στις τράπεζες, παρόλα αυτά κάνουν διάφορες κομπίνες για να πάρουν ΚΑΙ τη σύνταξη, μόνο και μόνο για να ξεζουμίσουν το σύστημα και να πάρουν ΚΑΙ αυτό το βοήθημα παρόλο που ούτε το έχουν ανάγκη, ούτε το έχουν πληρώσει. Και αυτό μπορείτε να το κάνετε, αλλά το θεωρώ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΦΡΙΛΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ (και δεν μπαίνω καθόλου στο πώς γίνεται).
Γενικό συμπέρασμα για τη σύνταξη στην Αυστραλία: Μην βασίζεστε σε αυτήν. Δείτε την απλά σαν ένα δίχτυ ασφαλείας αν όλα σας πάνε στραβά στη ζωή, ότι τουλάχιστον δε θα μείνετε στο δρόμο. Απολαύστε το γεγονός ότι δεν πληρώνετε κάθε μήνα 26% του μισθού σας για σύνταξη στο τραγελαφικό ΙΚΑ/ΤΕΑΜ και είστε ελεύθεροι να κάνετε ότι θέλετε μ'αυτά τα λεφτά.
Στην Ελλάδα άλλο πράγμα η σύνταξη, εκεί οι άνθρωποι την έχουν πληρώσει χρυσή, άρα έχουν δικαίωμα να την απαιτήσουν ανεξαρτήτως τί άλλα λεφτά έχουν, μπορεί να είναι μεγαλύτερη απ'την αυστραλέζικη, και μπορεί να την εισπράττουν κι απ'τη Βουλγαρία αν θέλουν. Εμείς δεν την έχουμε πληρώσει, άρα δεν μπορούμε να έχουμε τέτοιες απαιτήσεις.
SUPERANNUATION
Το superannuation (για συντομία super):
1) ΔΕΝ είναι κρατικός οργανισμός, το κράτος ΔΕΝ έχει καμμία σχέση μ'αυτό το πράγμα.
2) ΔΕΝ είναι συνταξιοδοτικό πρόγραμμα
3) ΔΕΝ είναι ασφαλιστικό πρόγραμμα
Το super πρέπει να το σκέφτεστε στο μυαλό σας σαν ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΡΑΜΑΤΑ, γιατί αυτό είναι. Κάθε μήνα υποχρεωτικά, πρέπει να βάζεις 9% του μικτού σου μισθού στην άκρη. Αυτά τα λεφτά σου ανήκουν, και τα παίρνεις πίσω όταν φτάσεις σε ηλικία συνταξιοδότησης και όχι πριν.
Ποιός κάνει αυτή την κράτηση 9%; Ο εργοδότης σου, αυτόματα κάθε μήνα από το μισθό σου, γιατί έτσι είναι υποχρεωμένος από το νόμο.
Και τί τα κάνει ο εργοδότης αυτά τα λεφτά, πού τα πάει; Τα κάνει ότι του πεις εσύ.
Αυτό είναι το πιό σημαντικό πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε για το super, και υπάρχουν ακόμα και Αυστραλοί που δεν το έχουν καταλάβει: ότι την αποκλειστική ευθύνη για το τί συμβαίνει στα λεφτά εαυτά, την έχεις εσύ και μόνο εσύ, ούτε το κράτος ούτε κάποια ασφαλιστική εταιρία ούτε κανένας άλλος. Που σημαίνει ότι αν τα λεφτά αυτά χαθούνε για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχεις κανένα δικαίωμα ούτε να γκρινιάξεις, ούτε να βάλεις το συνδικαλιστή της γειτονιάς σου να γκρινιάξει για σένα. Ας πρόσεχες, και αυτό ακριβώς σας συμβουλεύω να κάνετε, να προσέχετε και να μάθετε τα δικαιώματα και τις επιλογές σας.
Στην πράξη τί συμβαίνει; Συνήθως, όταν υπογράφεις συμβόλαιο εργασίας, μέσα στο χάος της γραφειοκρατίας και τα διάφορα χαρτιά που συμπληρώνεις, υπάρχει πάντα και ένα χαρτί που λέει κάπου ότι ΔΕΧΕΣΑΙ Ο ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ ΣΟΥ ΝΑ ΔΙΝΕΙ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΠΟΥ ΣΟΥ ΚΡΑΤΑΕΙ ΓΙΑ SUPER ΣΕ ΚΑΠΟΙΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ (SUPERFUND) ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΣΟΥ. Οι μεγάλοι εργοδότες έχουν συνήθως φτιάξει δικό τους ταμείο για τους εργαζόμενους με επαγγελματίες χρηματιστές/επενδυτές (τους οποίους πληρώνεις), οι μικρότεροι χρησιμοποιούν άλλα κοινά ταμεία που υπάρχουν στην αγορά και μπορεί να πάει ο καθένας. Παιδιά, προσοχή. ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΥΠΟΧΡΕΩΜΕΝΟΙ ΝΑ ΔΕΧΤΕΙΤΕ. Αυτή είναι απλά μια επιλογή, οι περισσότεροι λένε ναι γιατί είναι το πιό εύκολο και βαριούνται να ασχοληθούν με κάτι λεφτά που θα ξαναδούνε σε 30 χρόνια (ποιός ζει ποιός πεθαίνει) και απλά υπογράφουν στο κουτάκι που λέει yes I agree. Αυτό μπορεί να είναι καταστροφικό, γιατί οι "εγαγγελματίες χρηματιστές" που διαχειρίζονται αυτά τα λεφτά είναι πολλές φορές κάτι παιδάκια που 99 φορές στις 100 κάθονται και κάνουν πειράματα στο χρηματιστήριο με τα λεφτά των άλλων. Έχουν χαθεί πολλά λεφτά έτσι ακόμα και τις καλές εποχές που το χρηματιστήριο πάει πάνω, πόσο μάλλον τώρα που όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου έχουν ζημιές. Παράδειγμα εγώ που τα πρώτα δύο χρόνια πλήρωσα super $14 χιλιάρικα. Άργησα να καταλάβω τί γίνεται (παρόλο που ήταν η δουλειά μου τα λογιστικά γενικά) και μόλις κατάλαβα βαρέθηκα να ασχοληθώ. Και τώρα απ'αυτά τα $14 χιλιάρικα, που είναι δικά μου λεφτά δουλεμένα με ιδρώτα και αίμα, δεν έχει μείνει ούτε κολυμπηθρόξυλο. Μην την πατήσετε σαν εμένα είναι κρίμα.
Τί επιλογές έχετε; Ότι θέλετε. Είναι δικά σας λεφτά και τα κάνετε ότι θέλετε. Δε σας αρέσουν οι μετοχές; Μπορείτε να τα βάλετε σε καταθέσεις προθεσμίας 6%. Δεν γουστάρετε τις τράπεζες; Μπορείτε να τα κάνετε μασούρι και να τα θάψετε στον κήπο σας. Μπορείτε να αγοράσετε ένα έργο τέχνης. Αν μαζευτούν κάμποσα μπορείτε να αγοράσετε μια γκαρσονιέρα και να τη νοικιάζετε σε έναν φοιτητή. Αν είναι λιγότερα αλλά γουστάρετε ακίνητα μπορείτε να αγοράσετε μια θέση πάρκινγκ με $40χιλ και να εισπράτετε νομίσματα. Ακόμα και να δανειστείτε μπορείτε στο όνομα του super σας (με κάποιες προυποθέσεις) και να αγοράσετε ένα μεγαλύτερο ακίνητο για εκμετάλλευση. Το μόνο που δεν μπορείτε να κάνετε είναι να τα φάτε πριν φτάσετε σε ηλικία συνταξιοδότησης.
Πώς γίνεται αυτό στην πράξη; Όταν αποφασίσετε ότι θέλετε να διαχειρίζεστε ο ίδιος τα λεφτά του super σας, θα ανακοινώσετε στον εργοδότη σας ότι στο εξής θέλετε αυτό το 9% του μισθού σας να μήν μπαίνει στο δικό τους Fund. Δεν έχει δικαίωμα να αρνηθεί, ούτε καν να σας στραβοκοιτάξει, ούτε τον ενδιαφέρει στην τελική τί κάνετε με τα λεφτά σας, απλά θα ρωτήσει πού θέλετε να πηγαίνει. Εκεί εσείς πρέπετε να έχετε δημιουργήσει ένα Self Managed (αυτοδιαχειριζόμενο) Superfund (ή SMSF όπως το ξέρουν όλοι), το οποίο στην ουσία είναι ένα ατομικό ταμείο στο οποίο είστε εσείς διαχειριστής. Μη σας τρομάζει αυτό, ο λογιστής της γειτονιάς σας μπορεί να το φτιάξει, αυτοί φτιάχνουν δεκάδες τέτοια κάθε μέρα και χρεώνουν λίγο. Αυτός θα σας εξηγήσει και πώς δουλεύει, είναι πολύ εύκολο. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να πληρώνετε λογιστή κάθε χρόνο (λίγο, κάπου $200) για να σας απαλάσσει από κάποια γραφειοκρατία που απαιτείται με την εφορία. Αλλά είστε απόλυτος κύριος των εισφορών σας. Αν θέλετε να μειώσετε τα έξοδα αυτά, μπορείτε να φτιάξετε οικογενειακό Fund για τις εισφορές τις δικές σας και του/της συζύγου. Εύκολο κι αυτό/
Προσοχή. Πολλές φορές κάποιοι μεγάλοι εργοδότες μαζί με το super βάζουν απ'την τσέπη τους για να προσφέρουν στους εργαζόμενους και ασφάλεια ζωής, πρόσθετη ασφάλεια υγείας, ιncome protection (αν αρρωστήσεις να συνεχίσεις να παίρνεις όλο το μισθό σου) κλπ. Αυτά μπορεί να χαθούν αν πάτε σε SMSF, αλλά υπάρχει τρόπος να μή χαθούν, πχ να αφήσεις λίγα λεφτά και στο Fund του εργοδότη. Ρωτήστε το λογιστή σας.
Αν προτιμάτε να μείνετε στο Fund του εργοδότη σας, είναι απόλυτα σεβαστή επιλογή. Να ξέρετε τα δικαιώματά σας: Το fund πρέπει κάθε χρόνο να σας στέλνει αναλυτική κατάσταση πόσα λεφτά βάλατε, τί τα κάνανε, αν σας κάνανε ζημιές ή κέρδη και πόσα, και τί υπόλοιπο υπάρχει μέσα. Επίσης είναι υποχρεωμένοι να σας δώσουν τις ίδιες πληροφορίες ανα πάσα στιγμή τις ζητήσετε. Τα περισσότερα Fund δίνουν διάφορες επιλογές στις επενδύσεις που κάνουνε, πχ κυρίως μετοχές, κυρίως ακίνητα, κυρίως καταθέσεις προθεσμίας κλπ. Έχετε δικαίωμα να τις ξέρετε και να αλλάξετε όσες φορές θέλετε.
Αυτά είναι τα βασικά, από εκεί και πέρα με τα superfunds υπάρχουν δεκάδες μικρές λεπτομέρεις πού δε χωράνε εδώ, μιλήστε με ένα λογιστή εξειδικευμένο στο θέμα να σε πεί τί άλλες μικρές λεπτομέρειες πρέπει να ξέρετε ειδικά στην περίπτωσή σας.
Αλλά το σημαντικότερο που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι πως για το τί συμβαίνει στις εισφορές μας ο αποκλειστικός υπεύθυνος είμαστε εμείς. Αυτή είναι σημαντική διαφορά από την Ελλάδα, όπου μας κρατάνε λεφτά γενικώς, δεν έχουμε ιδέα που πάνε αυτά τα λεφτά, και αν στο τέλος το κράτος δε μας πληρώσει τη σύνταξη που περιμέναμε, γκρινιάζουμε. Αλλά στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε ακριβώς γιατί γκρινιάζουμε, γιατί απλά το ΙΚΑ δεν δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις και δέν ξέρουμε τί έγινε, απλά το υποθέτουμε. Αυτή η αδιαφάνεια στην Ελλάδα έχει το κακό της γιατί μας λένε ότι θέλουνε οι διάφοροι πολιτικάντηδες και δημοσιογράφοι πχ για δομημένα αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα κακοδιαχείρηση εισφοροδιαφυγή κλπ και είμαστε αναγκασμένοι να τους πιστέψουμε. Από την άλλη όμως έχει και το καλό της, γιατί έτσι κι αλλιώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα οπότε έχουμε την πολυτέλεια να μην πολυσκοτίζουμε το κεφάλι μας μ'αυτά.
Εδώ είναι αλλιώς. Έχουμε ο καθένας ατομικά πλήρη διαφάνεια και διαχειριστικό έλεγχο, άρα έχουμε και όλες τις ευθύνες που πάνε μαζί του. Όσο πιό γρήγορα το καταλάβετε τόσο καλύτερα για σας, εγώ άργησα και το πλήρωσα.
Αν είναι καλύτερα εδώ ή χειρότερα ας βγάλει ο καθένας το δικό του συμπέρασμα, πάντως είναι διαφορετικά και πρέπει να το καταλάβουμε και να πάρουμε τις ανάλογες αποφάσεις.
Comment